7 Οκτωβρίου - Έλληνες τρέπουν σε φυγή 4.000 Οθωμανούς στη Σουβάλα ( Καρκαβέλια) Παρνασσού (Πολύδροσος Φωκίδας).- Σουβαλιώτες αγωνιστές του '21

Το φθινόπωρο του 1824 ήταν μια απ’ τις πιο κρίσιμες περιόδους της Εθνικής Επανάστασης. Το καλοκαίρι του έτους αυτού είχαν αρχίσει οι νικηφόρες μάχες στην Ανατολική Στερεά με αρχηγούς τον Γεώργιο Δυοβουνιώτη, τον Νάκο Πανουργία, τον Κομνά Τράκα και άλλους οπλαρχηγούς.......

Οι ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι οι μάχες της Άμπλιανης, που έγινε στις 13 Ιουλίου και της Βάριανης στις 4 Σεπτεμβρίου του 1824, είχαν σαν αποτέλεσμα να αποκόψουν το δρόμο της Γραβιάς προς την Άμφισσα, εμποδίζοντας έτσι την προέλαση των Τούρκων προς την Νότια Παρνασσίδα και από εκεί προς την Πελοπόννησο. 

Για να περάσουν στη Νότια Παρνασσίδα, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, οι Τούρκοι στράφηκαν προς την Σουβάλα, στη Βόρεια πλευρά του Παρνασσού, και όπως αναφέρουν οι ιστορικοί μας  «…….Ισχυρή εχθρική δύναμη τεσσάρων χιλιάδων ανδρών, βάδιζαν προς τη Σουβάλα, με σκοπό από τις κορυφές του Παρνασσού να φθάσουν στα Σάλωνα.

Ο Δυοβουνιώτης, που με 300 άνδρες βρισκόταν στη Σουβάλα ανέκοψε την προέλασή τους – στη μάχη της Σουβάλας – που έγινε στις 7 Οκτωβρίου – και τους ανάγκασε να σταματήσουν. Όταν μάλιστα έφθασαν ενισχύσεις με τον Κομνά Τράκα, τον Καλμούκη και άλλους, οι Τούρκοι τράπηκαν σε άτακτη υποχώρηση, αφήνοντας πίσω τους πάνω από 300 νεκρούς και αιχμαλώτους.(Εκδοτική Α.Ε., -1977 – ΄΄ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ΄΄, τομ. ΙΒ, σελ. 364-365)

Οι μάχες αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα τη διάλυση του στρατοπέδου των Τούρκων, που είχε τη βάση στη Γραβιά με αρχηγό τον Δερβίς Πασά, την άτακτη υποχώρησή τους προς το Ζητούνι (Λαμία) και τη Λάρισα και την εδραίωση της Επανάστασης στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα.Έτσι η Ανατολική Στερεά, για αρκετό χρονικό διάστημα έμεινε ανενόχλητη από τους Τούρκους.

Πολλοί ήταν οι ντόπιοι απ΄τα γύρω χωριά, που είχαν λάβει μέρος στις αναφερόμενες μάχες κατά των Τούρκων. Μεταξύ αυτών βέβαια δεν ήσαν λίγοι οι Σουβαλιώτες, που έλαβαν μέρος στον αγώνα.

Ο αείμνηστος Γιώργος Καρούλας γράφει ότι στη μάχη της Σουβάλας που έγινε στα ΄΄Καρκαβέλια΄΄ του Παρνασσού, όπου περίμενε τους Τούρκους ο Δυοβουνιώτης, πήρε μέρος το σύνολο των Σουβαλιωτών γιατί κινδύνευαν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους.

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για ονόματα Σουβαλιωτών που έλαβαν μέρος στη μάχη.

Υπάρχουν όμως Σουβαλιώτες αγωνιστές που έδωσαν το παρών στην επανάσταση του 1821.

Τα ονόματά τους είναι παρμένα από τα επίσημα και έγκυρα χειρόγραφα της Εθνικής Βιβλιοθήκης, μη επιδεχόμενα αμφισβητήσεως. ( Δ. Γλημεντζής εφημ. ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ αρ.φυλ.136/1993)

μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη 1843 η Εθνοσυνέλευση ψήφισε νόμους για τη δικαίωση των Αγωνιστών.

Έτσι βάσει τουαπό 18 Σεπτ.  1845 Β.Δ.΄΄Περί των υπέρ πατρίδος αγωνισθέντων και θυσιασθέντων΄΄ ζητήθηκε από όλους να υποβάλουν δικαιολογιτικά για την αποκατάστασ'η τους.

Ανάμεσα στους φακέλους που σχηματίσθηκαν βρίσκονται και αυτοί των αγωνιστών του χωριού μας.

Ασφαλώς θα υπάρχουν κι άλλοι που θα παραμείνουν άγνωστοι, γιατί δεν ενδιαφέρθηκαν από υπερηφάνεια και λεβεντιά.

τέτοιο παράδειγμα έχουμε με τον Κωστή Λιανό ο οποίος δεν αναφέρεται στα Εθνικά αρχεία και βρέθηκε από δημοσιεύματα του τύπου της λαμίας όπου πέθανε.

Οι αγωνιστές που τα ονόματά τους είναι στην Εθνική βιβλιοθήκη κατά αλφαβητική σειρά είναι:

  Λιανός Κωστής

Α.Μ

2855   Αγοριανίτης ή Παπαστάμος Ευστ.

2583   Αδαμόπουλος Αθανάσιος

2584   Αδαμόπουλος Λουκάς

2587   Αργυρόπουλος Σταμάτιος

2593   Βελής Παναγιώτης

2545   Γεωργίου Ανάγνος( ίσως Ανάγνος Γεώργιος)

2550   Γεωργίου Λουκάς

2553   Γεωργίου Νικόλαος

2859   Διαμαντώνης Δημήτριος

2581   Δρίβας ή Ντρίβας Παναγιώτης

2595   Δρούβας ή Δρίβας Θεόδωρος

2597   Καραγιάννης Νικόλαος

2884   Καραγιώργος ή Καραγιωργόπουλος Λουκάς

2588   Καραγιάννης Λουκάς

2591   Κοντοξής Ιωάννης

1946   Κορτσέλης Ιωάννης Χρήστου

2582   Κουτρουμπέλης Ιωάννης

2558   Μητροπαναγιώτης ή μαστροπαναγιώτης Παν.

2552   Νίκος Νικόλαος

2590   Ντόρμας Παναγιώτης

2549   Ντόρμας Χριστόδουλος

2592   Ντρίβας Λουκάς

2598   Οικονόμου Αθανάσιος

2889   Παπαγεωργίου Γιάννος

2594   Παπαγεωργάκης Αθανάσιος

1717   Παπαναγιωτόπουλος Αναγνώστης

2555   Παπαναγιώτου Χρήστος

2856   Παπαναστασίου ή Μάρος Ιωάννης

2857   Πλατής Δημήτριος

2578   Σκουρογιάννης Ευστάθιος

2556   Σπαθάρος Στάθης

1917   Σταθούλας ή Υφαντής Λουκάς

2585   Στύλιας Θεόδωρος

2858   Τζούτζος Παναγιώτης

2557   Τσαντήρας Κωνσταντίνος

1945   Τσερμακλής Θεόδωρος

2551   Τράγος Λουκάς

2596   Χασναντάρας Ιωάννης

1356   Αναστασίου Ιωάννης

5745   Αναστασίου Μήτρος

2307   Αυγέρης Αθανάσιος

5732   Βέλλιος Κώστας

1208   Κοντακτζής Θεόδωρος Ιωάν.

3373   Κοντογιάννης Ιωάννης

1725   Παπαθεοδώρου Αναγνώστης

2481   Παπαθεοδώρου Θεόδωρος

5748   Σκορδάς Ιωάννης

2786   Συλαίος Αναγνώστης

1214   Τσαρμακλής Λουκάς Γεωρ.

1519   Χαρίτος Γιαννούτσος

Από τα βιβλία 

1. Α. Αδαμόπουλου ΄΄ Υδροκίνητες βιοτεχνίες στον Παρνασσό ΄΄,

2. Κ. Παπαχριστου ΄΄Παρνασιώτικα ΄΄.

3. Γ. Καρούλας ΄΄1824, η μάχη της Σουβάλας΄΄εφημ. Παρνασσός αρ. φυλ. 77(93) .

4. Δ. Γλυμεντζής (1990) και (1993) εφημ. Παρνασσός.