ΘΗΣΑΥΡΟΙ - Του Παναγιώτη Δημάκη

Παναγιώτης Γεωρ. Δημάκης,

  Υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου Δήμου Αμφικλείας-Ελατείας.

Η θησαυροθηρία, η αναζήτηση και εξεύρεση θησαυρών ήταν και είναι ακόμη, η ελπίδα και η επιδίωξη ενός εύκολου πλουτισμού, ιδιαίτερα στους χώρους όπου υπήρχαν χώροι με ιστορικό φορτίο, η δε μυθολογία περί αυτών, περιελάμβανε χρυσές άμαξες, την γουρούνα με τα επτά γουρουνάκια, σεντούκια με χρυσά νομίσματα και άλλα ηχηρά παρόμοια. ...

Πολλές φορές, ακόμη και κρατικοί λειτουργοί, υπέκυπταν στο προσδόκιμο αυτό, όπως εδώ αναφέρει σε διάλεξη του ( φωτ. 1-2), ο Γάλλος φιλέλληνας Th. Reinach, στον, εν Παρισίοις Γαλλικόν Σύνδεσμον προς άμυναν των δικαίων του Ελληνισμού, (όπως αναφέρεται ευφάνταστα ο Γαλλικός αυτός σύνδεσμος και δημοσίευσε το περιοδικό Ελληνισμός, τον Οκτώβριο του 1907, φωτ. 1). Ο Reinach, αφού αναφέρεται στις λεηλασίες, των Ρωμαίων και Βυζαντινών αυτοκρατόρων, στην αρπακτικότητα των Ενετών, αλλά και στους γηγενείς, ασβεστοποιους και κτίστες, έρχεται και στην γνωστή ανατίναξη και κατάρριψη, του Λέοντος της Χαιρώνειας, που αποδίδεται στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, καθώς τοπικός μύθος, ανέφερε κρυμμένο θησαυρό κάτω από το βάθρο του. Αργότερα, το 1892, κατά την έναρξη σχεδόν των ανασκαφών, από την Γαλλική Αρχαιολογικη Σχολή, στον ιερό χώρο των Δελφών, ο διευθυντής της ανασκαφής, Th.Homolle, έφερε στο φως, το αρχιτεκτονικό κόσμημα του χώρου, τον αποκαλούμενον "Θησαυρόν των Αθηναίων".

Η είδησις έπεσε ως βόμβα, στην μικρή τοπική κοινωνία. Θησαυρός; Mon Dieu!!!!! Ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα, διαπέρασε τούς παροικούντες. Η κινητοποίησις των Αρχών, υπήρξεν άμεσος και αποτελεσματική: απαγόρευσις αποστολής τηλεγραφήματος, στην Γαλλική Ακαδημία, μέχρι της καταγραφής και παραλαβής του "θησαυρού", από τον αρμόδιο οικονομικό υπάλληλο,(ίσως και άλλα που παραλείπονται), διετάχθηκε από τον Έπαρχο Αμφίσσης. Πράγματι ήταν ένας θησαυρός, ένα μοναδικό και θαυμαστό έργο τέχνης, παγκόσμιας αποδοχής, που στολίζει τον ιερό χώρο και αποτελεί ένα από αυτά, τα άυλα,πρακτικά, κληροδοτήματα των προγόνων μας, πού κινούνται στα ανώτατα όρια της τέχνης, δυστυχώς όμως πολύ μακριά από όσα, φαντασιώθηκε ο αγαθός έπαρχος, που βρέθηκε ξαφνικά,μπροστά σε ένα γεγονός που τον υπερέβαινε (φωτ. 2).
Αυτά εγένοντο το σωτήριον έτος 1892....