ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ.Με αφορμή το θάνατο του καλύτερου του φίλου, Ιγνάθιο Σάντσιεθ Μεχίας σε ταυρομαχία..........."Δεν είχεν άρχοντα η Σεβίλλια /Μπροστά του για να παραβγεί /Ούτε σπαθί σαν το σπαθί του/ Ούτε καρδιά να'ν' τόσο αληθινή..."

Θα σας παρουσιάσουμε  το συγκλονιστικό ποιήμα " Το σκόρπιο αίμα" του   ποιητή  Φεντερίκο  Γκαρθία  Λόρκα , από το έργο του " Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσιεθ Μεχίας (1969)" , κατάλληλα  "εικονογραφημένο" από  εμάς και εξόχως  επεξεργασμένο σε βίντεο από  το  φίλο  Γιώργο  Βιδάκη, "μέτρ"  του  είδους. Απόδοση στα Ελληνικά από το Νίκο Γκάτσο, μουσική από το Σταύρο Ξαρχάκο, ερμηνεία από  τον  Κώστα  Πασχάλη, στα  μπουζούκια οι, Κώστας  Παπαδόπουλος  και  Λάκης  Καρνέζης.  Στο  τέλος  θα  διαβάσετε  και  δυο  λόγια  για  τον μεγάλο  Ισπανό   ποιητή που   εκτελέστηκε .....

από  το καθεστώς  Φράνκο  πολύ  νέος.

                                   ΠΑΝΩ ΞΑΡΧΑΚΟΣ ΚΑΙ ΓΚΑΤΣΟΣ  ΚΑΙ  ΚΑΤΩ  ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΡΑΚΗΣ

Ποίηση: Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα

Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Γκάτσος

Διεύθυνση ορχήστρας: Σταύρος Ξαρχάκος

Μπουζούκι: Κώστας Παπαδόπουλος & Λάκης Καρνέζης

Αφήγηση: Μάνος Κατράκης

Ερμηνεία: Κώστας Πασχάλης

Δίσκος: Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσιεθ Μεχίας (1969)

ΤΟ ΣΚΟΡΠΙΟ ΑΙΜΑ ( Απόσπασμα )

Δεν είχεν άρχοντα η Σεβίλλια

Μπροστά του για να παραβγεί

Ούτε σπαθί σαν το σπαθί του

Ούτε καρδιά να'ν' τόσο αληθινή

Σαν ποταμός από λιοντάρια

Η ξακουσμένη του αντρειοσύνη

Και σαν σε πέτρα σκαλισμένη

Η στοχασιά του η μετρημένη

Φως χρυσαφένιο είχε μιας Ρώμης

Ανδαλουσιάνικης στο μάτι

Και το χαμόγελό του νάρδος

Από σπιρτάδα κι απ' αλάτι

Τι ταυρομάχος στην αρένα!

Τι βράχος πάνω στα βουνά!

Τι απαλός με τ'άγρια στάχυα!

Τι δυνατός με τα σπιρούνια!

 Τι τρυφερός με την δροσιά!

Τι λαμπερός στα πανηγύρια!

Τι τρομερός με τις στερνές

Του σκοταδιού τις μπαντερίλιες!

Τώρα για πάντα πια κοιμάται

Τώρα τα μούσκλια και τα χόρτα

Με δάχτυλα που δε λαθεύουν

Το άνθος ανοίγουν του μυαλού του

Και το τραγουδιστό του αίμα

Κυλάει σε βάλτους και λιβάδια

Γλιστράει στο σύγκρυο των κεράτων

Άψυχο στέκει στην ομίχλη

Σε βουβαλιών σκοντάφτει πόδια

Σα μια πλατειά μια λυπημένη

Μια σκοτεινή γλώσσα ώσπου τέλμα

Να γίνει από αγωνία πλάι

Στον Γκουαδαλκιβίρ των άστρων

Της Ισπανίας ω άσπρε τοίχε!

Κι εσύ του πόνου ω μαύρε ταύρε!

Αίμα του Ιγνάθιο παγωμένο!

Αηδόνι στην καρδιά του μέσα

Όχι!

Δε θέλω να το βλέπω!

Δεν είναι ανθός να το χωρέσει

Και χελιδόνια να το πιούνε

Πάχνη αστεριών να το κρυώσει

Τραγούδι και κρινοπλημμύρα

Και κρύσταλλο να το ασημώσει

Όχι!

Δε θέλω να το βλέπω!

               ΠΟΙΟΣ  ΗΤΑΝ  Ο  ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ

Στις 5 Ιούνη του 1898, γεννήθηκε ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Με τη δική του ματιά μάθαμε να «κοιτάζουμε» την Ισπανία. Μοναχικός καβαλάρης της ποίησης, του θεάτρου και της μουσικής, ταξίδευε, ολοένα ταξίδευε, για την Κόρδοβα. Πισωκάπουλα στο μαύρο άλογό του, γυμνόστηθη Τσιγγάνα με το όπλο στο χέρι, η δημοκρατική Ισπανία, του «Νο Πασαράν».

Ο γιος μιας προνομιούχας και μορφωμένης οικογένειας του Φουέντε Βακέρος της Ανδαλουσίας γεννήθηκε στις 5 Ιούνη 1898. Οσο γρήγορα απέκτησε συνείδηση της κοινωνικής του θέσης, τόσο γρήγορα συνειδητοποίησε ότι υπήρχε και μια άλλη ζωή - εκείνη των πολλών - βουτηγμένη στον πόνο και τη φτώχεια.

Ολες οι ανδαλουσιανές «φιγούρες», όλα τα πρόσωπα του χωριού και το δράμα τους πήραν αργότερα θέση στα έργα του. Για τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, επίσης, οι Τσιγγάνοι συμβόλιζαν τα ουσιωδέστερα στοιχεία της ανδαλουσιανής ψυχής.

Το Φλεβάρη του 1915 παρά την επιθυμία του να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική, γράφτηκε ταυτόχρονα στη Φιλοσοφική και στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου της Γρανάδα. Εκεί συνδέθηκε με μια ομάδα νέων διανοουμένων που αργότερα θα δόξαζαν τη Γρανάδα και την Ισπανία στην Τέχνη και το Πνεύμα.

Ο Λόρκα αρχίζει να γράφει, και από τα πρώτα του έργα φαίνεται η απέχθειά του προς την Καθολική Εκκλησία και το μιλιταρισμό. Η συμμαχία «σταυρού και ξίφους» τον τρόμαζε.

Στα 1929 ο ποιητής βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, όπου για πρώτη φορά θα προσεγγίσει, από μαρξιστική σκοπιά, τον ανθρώπινο πόνο που τον αντίκρισε σε αφάνταστη κλίμακα στην κατάσταση των έγχρωμων πολιτών των ΗΠΑ.

Το 1931 επέστρεψε στη δημοκρατική - πλέον - Ισπανία και έδωσε τη μάχη για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, περιοδεύοντας με τον θίασο «Μπαράκα» σε όλη τη χώρα.

                                          ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΗΣ ΕΡΤ  ΓΙΑ  ΤΟ  ΛΟΡΚΑ

Το Δεκέμβρη του 1934, το ανέβασμα της «Γέρμα» προκάλεσε την αντίδραση της δεξιάς. Στο θέατρο, ομάδες φασιστών προκάλεσαν φραστικά επεισόδια, ενώ ο ποιητής μπήκε στο στόχαστρο της αντίδρασης.

Στις 18 Ιούλη 1936 με επικεφαλής τον στρατηγό Φράνκο έγινε πραξικόπημα κατά της δημοκρατικής κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου, που είχε εκλεγεί το Φλεβάρη της ίδιας χρονιάς. Γύρω από το φασιστικό πρόγραμμα του Φράνκο συσπειρώθηκαν οι γαιοκτήμονες, ο στρατός, οι βιομήχανοι και η καθολική Εκκλησία.

Το καλοκαίρι του 1936, ο Λόρκα σχεδίασε να πάει στη Γρανάδα να δει τους γονείς του. Οταν κατάλαβε τον κίνδυνο, ήταν πια αργά. Οι φασίστες απήγαγαν τον «ενοχλητικό» Λόρκα και τον δολοφόνησαν, στις 19 Αυγούστου, κοντά σε μια πηγή που οι Ισπανοί την ονόμαζαν Φουέντε Γκράντε, (Μεγάλη Πηγή) και οι Αραβες Αϊναδαμάρ (Πηγή των Δακρύων)

Οι κορυφαίες δημιουργίες του

Τα έτη 1929-1930, αναζήτησε νέες πηγές έμπνευσης και ταξίδεψε στις ΗΠΑ και στην ΚΟΥΒΑ. Οι εμπειρίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιήθηκαν στο ποίημα «Ένας ποιητής στη Νέα Υόρκη».

 Επέστρεψε στην Ισπανία το1931 και συνέθεσε το Ντιβάνι Της Ταμαρίτ, ενώ παράλληλα δούλεψε και πάνω σε έργα για το κουκλοθέατρο.

"Λούζεται η αγάπη μου..".ΑΠΟ ΤΟ "ΑΧ ΕΡΩΤΑ"ΧΡ. ΛΕΟΝΤΗΣ ΛΕΥΤ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΑΝ. ΜΗΤΣΙΑΣ.

Εκεί έδειξε ξεκάθαρα πως επέλεγε ως κύρια ενασχόλησή του τη συγγραφή θεατρικών και τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του ολοκλήρωσε τις κορυφαίες του δημιουργίες: Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα, Ματωμένος Γάμος, Γέρμα, Θρήνος Για Τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, τραγωδίες με θέμα τη κοινωνική καταπίεση κι έκδηλο το ανθρώπινο στοιχείο.

 "Τώρα νυφούλα μου .." και "Ήταν καμάρι της αυγής.."ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΓΑΜΟ . ΜΑΝΟΣ  ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ -ΛΑΚΗΣ  ΠΑΠΠΑΣ

Με την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, οργάνωσε μία θεατρική ομάδα υπό την ονομασία La Barroca, η οποία με τη βοήθεια του Υπουργείου Παιδείας, έδωσε παραστάσεις κλασσικών έργων σε χώρους εργατών κι αγροτικές περιοχές.

"Από έρωτα  πεθαίνουν  τα κλαριά". ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΛΕΖΟΣ , ΛΕΥΤ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ  ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ.

Το 1936  υποδέχθηκε τον Αλμπέρτι, καθώς επέστρεψε από τη Μόσχα. Συνέταξε μια διακήρυξη συγγραφέων κατά του φασισμού κι ξεκίνησε να γράφει μια σειρά θεατρικών σκηνών με μορφή επιθεώρησης, ωστόσο τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, ξέσπασε ο Ισπανικός εμφύλιος.

"Γ"